مجله تخصصی ایران ضایعات

معرفی اجمالی لوله های مانیسمان

لوله های مانیسمان، دسته ای از لوله ها هستند که بدون درز بوده و فرآیند تولید آنها با سایر لوله ها متفاوت می باشد. این لوله های مستحکم اصولاً در 4 رده تولید می شوند: لوله های مانیسمان سبک، لوله های 40، 80 و 160 که به ترتیب ذکر شده ضخامتشان افزایش می یابد. این ویژگی به اختلاف قیمتی آنها نیز منجر می شود. 

تاریخچه تولید لوله های مانیسمان

لوله های مانیسمان برای اولین بار در سال 1886 میلادی توسط دو برادر به همین نام طراحی و تولید شدند. در واقع این دو برادر آلمانی نام خود را برای اکتشافشان انتخاب کردند. در سه سال بعدی کارخانه های متعددی در این خصوص در شهر آلمان راه اندازی شد. این روال تا سال 1890 ادامه پیدا کرد اما پاره ای از مشکلات، کارخانه ها را به تعطیلی کشاند تا اینکه در سال 1999 سهام این شرکت توسط شرکت دیگری خریداری شد و مجدداً تولید این لوله ها از سر گرفته شد.   

ویژگی های لوله های مانیسمان

لوله های بدون درز معمولاً به کمک فولاد ساده کم کربن ساخته می شوند. بدنه یکدست آنها نیاز به هیچ گونه جوشکاری ندارد. استحکام بالا هم از شاخصه های این لوله ها به شمار می رود.

لوله های مانیسمان چه کاربردهایی دارند؟

لوله‌های مانیسمان به خاطر برخورداری از ویژگی های منحصر به فرد کاربردهای مختلفی دارند. استفاده از آنها در خطوط فشار قوی از جمله این کاربرد ها می باشد. همچنین در صنایع غذایی و دارویی نیز از نوع استیل آنها استفاده می شود. همچنین به منظور انتقال نفت و گاز کارایی دارند. علاوه بر این، در خطوط هیدرولیک هم به کار برده می شوند.  

نحوه تولید لوله های مانیسمان

برای تولید لوله های مانیسمان می بایست شمش فولادی به کار برد. به نحوی که با برش شمش ها آن ها را درون کوره ‌های قوسی هدایت می کنند تا به مرحله سرخ شدن برسند. در مرحله بعد، یک دستگاه به نام الانگیتور سطح آنها را گرد می کند و سپس دستگاه دیگری به داخل شمش های سرخ شده وارد و فضای داخلی آنها را سوراخ می کند. در مرحله بعد، سنبه به داخل شمش هدایت می گردد. در حین تولید لوله های بدون درز، دقت می کنند تا تاب های ایجاد شده در طول لوله گرفته شود. ابتدا و انتهای لوله را هم می گیرند تا حالت گرد به خود بگیرد. بعد از آن نوبت به مرحله کشش لوله می رسد. در این مرحله لوله ها را تحت کشش قرار می دهند. این کشش می تواند برای لوله های مختلف، متفاوت باشد. معمولا تا 24 متر این کشش صورت می گیرد.

با طی شدن مرحل فوق، عملیات خنک سازی لوله ها به کمک آب انجام می شود و نوبت به برش آنها بر اساس نیاز و تقاضای بازار می رسد. روی این لوله ها همانند سایر لوله ها قبل از ارسال به بازار تست های مختلفی به ویژه تست فشار، کشش، خوردگی و سختی انجام می شود تا لوله هایی که به هر دلیل معیوب هستند جدا گردند.

مرتضی احمدی مدیر پروژه رصد سیستمی زنجیره فولاد در وزارت صنعت، معدن و تجارت از لزوم ثبت اطلاعات تولید کنندگان لوله و پروفیل و مقاطع طویل از ابتدای اردیبهشت ماه در سامانه جامع تجارت خبر داد و بیان کرد عدم ثبت این اطلاعات سبب تعلیق سهمیه مواد اولیه در بورس کالا خواهد شد. البته طرح مذکور هنوز ابلاغ نگردیده که به زودی این کار صورت می گیرد. اگر تولیدکنندگان در این رابطه همکاری لازم را داشته باشند، این طرح، پیشرفت قابل توجهی خواهد داشت.

وی به پیاده سازی طرح مذکور با شرایط مطلوب به غیر از صنایع پایین دستی ورق یعنی پروفیل، لوله، خودرو و لوازم خانگی اشاره کرد و افزود اگر تولید کنندگان مقاطع طویلی که از بورس خرید می کنند از ثبت اطلاعات امتناع نمایند از همان ابتدای اردیبهشت، سهمیه های آنها تعلیق می شود.

 احمدی همچنین اذعان داشت اخطار اول برای آن دسته از فعالین اقتصادی که اطلاعاتشان را در سامانه جامع تجارت ثبت نکرده بودند در تعطیلات عید ارسال شد و به دنبال آن افراد زیادی به سامانه مراجعه کردند. بعد از تولید کنندگان مقاطع طویل، نوبت به بازار این مقاطع از جمله بازار آهن می باشد. البته آذرماه سال قبل چنین ابلاغیه ای صادر شد اما عملکرد مثبتی به دنبال نداشت.

اخبار منتشر شده از بازار انواع پلی پروپیلن یا همان PP حکایت از تداوم افت قیمت این دسته از محصولات پلیمری دارد. حجم معاملات نیز تا حد زیادی کاهش پیدا کرده است. پیش بینی ها در مورد ریزش قیمت ها از روزهای قبل صورت گرفته بود. چرا که رکود زیادی بر این بازار حاکم شده بود و حتی قیمت ها پایین تر از آنچه در اخبار اعلام می گردید، رقم خورده بود.

اما چه عواملی این رکود را به وجود آورده اند؟ معمولاً هر ساله در ماه رمضان، این بازار، رونق خود را از دست می دهد. از طرفی اوج گیری مجدد کرونا ویروس و به تبع آن تعطیلی در بسیاری از کشور های اروپایی که منجر به بسته شدن کامل بازار ها نیز شده، از دیگر عواملی است که رکود را به وجود آورده است. قیمت های بالای مواد اولیه و انتظار تولیدکنندگان برای کاهش قیمت ها نیز پارامتر بعدی است که سبب شده تا بازار پلی پروپیلن ترکیه چنین روزهایی را تجربه کند.

رشد صادرات محصولات پتروشیمی در CIS به ویژه ازبکستان، ترکمنستان و روسیه و از سرگیری دوباره صادرات آمریکا موجب شده تا عرضه PP در بازار ترکیه تحت فشار قرار گیرد. علاوه بر این، حجم موجودی در انبار های ترکیه بالا بوده و معامله کنندگان از این بابت هم نگران هستند و به همین خاطر برای فروش محصولات خود مجبور هستند که تخفیفات بیشتری را اعمال کنند تا از ریسک احتمالی کاهش بیشتر قیمت ها جلوگیری نمایند. به نحوی که قیمت پلی پروپیلن 550J بار آماده، ۱۵۵۰ دلار و  پایپ نچرال روسیه CFR ترکیه ۱۴۰۰ دلار می باشد. همچنین قیمت پ پ DCS ترکمنستان و LH 5088 ترکمنستان هم به ترتیب 1500 و 1600 دلار عنوان شد. علاوه بر این پلی اتیلن سبک خطی گرید 209 AA  نیز 1500 دلار معامله گردید.

قیمت جهانی طلا دیروز جمعه، مورخ بیست و هفتم فروردین ماه، توانست به بالاترین سطح خود طی 50 روز گذشته برسد. کاهش نرخ دلار و کاهش سود دهی اوراق قرضه آمریکا این اتفاق را رقم زد و سبب شد تا این فلز گرانبها بالاترین عملکرد را از اواسط دسامبر 2020 تا کنون داشته باشد. به نحوی که هر اونس آن هزار و هفتصد و هفتاد دلار و هفتاد و هشت سنت معامله شد.

در مقیاس هفتگی نیز 2 درصد افزایش قیمت به چشم می خورد. در مورد معاملات آتی طلا نیز 0.76 درصد رشد قیمتی رخ داده و قیمت آن برای تحویل در ژوئن یعنی دو ماه آتی، هزار و هفتصد و هشتاد دلار و بیست سنت مشخص گردید. تحلیل گران و کارشناسان این حوزه انتظار رسیدن قیمت طلا به هزار و هشتصد دلار را دارند. گفتنی است که با افزایش قیمت طلا، آمار خرده فروشی ها در امریکا افزایش یافته و بیکاری های هفتگی نیز کمتر شده است.

چین که در مصرف طلا نیز رتبه اول را به خود اختصاص داده است، قصد واردات مقدار زیادی از این فلز را دارد.

در سال 1399، تولید آلومینیوم در کشور، رشد قابل ملاحظه ای داشته است. به طوری که با 61 درصد افزایش، میزان تولید آن حدود چهارصد و چهل و هفت هزار تن بود. شرکت های آلومینیوم سازی مطرحی همچون ایرالکو، آلومینیوم جنوب، آلومینای ایران، المهدی هرمزآل این دستاورد را رقم زدند. در سال 1398، تولید این شرکت ها دویست و هفتاد و هشت هزار و سیصد و هجده تن بوده است.

از بین شرکت های آلومینیوم سازی، شرکت ایرالکو در رتبه یک تولید قرار دارد. این شرکت بالغ بر صد و هشتاد و پنج هزار تن تولید داشته و شرکت المهدی-هرمزآل هم موفق گردیده با صد و شصت و سه هزار تن تولید آلومینیوم به عنوان دومین تولید کننده شناخته شود. سهم سومین شرکت یعنی آلومینیوم جنوب هم بیش از هفتاد و دو هزار تن بود. جایگاه چهارم نیز به شرکت آلومینای ایران اختصاص یافت که موفق به تولید بالغ بر بیست و پنج هزار تن از این محصول صنعتی شد.

علاوه بر این، آمار اسفندماه سال 99 در مقایسه با سال قبل خود نشان از افزایش 38 درصدی تولید را دارد. زیرا در سال 99، بیشتر از چهل و یک هزار تن آلومینیوم تولید شده است اما در سال 98، این رقم حدود سی هزار تن بوده است.

کیوان جعفری طهرانی، کارشناس ارشد بازار بین المللی فولاد و سنگ آهن، عرضه سنگ آهن در بورس را ارزشمند عنوان کرد و ادامه چنین روندی را راهی برای نزدیک شدن قیمت محصولات معدنی به قیمت واقعی آنها دانست. البته در حال حاضر، مصرف کنندگان تا حدودی نسبت به عرضه سنگ آهن در بورس مقاومت می کنند اما با گذشت زمان، استقبال خوبی از آن خواهند داشت.

جعفری طهرانی استقبال خریداران را از فاکتور های اساسی برای پیش بینی معاملات آتی بیان کرد. هر چند که امیدواری زیادی در استقبال از سوی خریداران وجود دارد. چرا که نیاز کشور به این ماده معدنی در حال افزایش است. در واقع این عرضه می تواند نیاز گندله سازان کشور را به بهترین شکل تامین نموده و از طرفی به فروش آنها هم کمک نماید.

این کارشناس ضمن اشاره به وجود سلیقه های مختلف در زنجیره فولاد تأکید کرد که همه بنگاه ها اعم از خصوصی و دولتی، تمایل دارند سود بالاتری کسب کنند اما بازار کشش فروش محصولات تا هر سطح قیمتی را ندارد. زیرا فضای بازار یک فضای رقابتی است و افزایش بیش از حد قیمت ها، نتایج مثبتی را به دنبال نخواهد داشت. در نتیجه بنگاه ها به دنبال صرفه جویی در هزینه های خود با تامین مواد اولیه ارزان قیمت تر هستند تا بتوانند سود بیشتری کسب کنند. به همین خاطر است که در زنجیره فولاد، در محصولات میانی و پایین دستی، تولیدکنندگانی که در مرحله بعدی قرار دارند، در مقابل شفاف شدن قیمت مواد اولیه مقاومت می کنند تا بتوانند آنها را با قیمت پایین بخرند.

پاکستانی ها به فکر ساخت کارخانه هیدروژن‌ زدایی از گاز پروپان هستند تا بتوانند تولید پلی‌پروپیلن خود را افزایش دهند. قرار است شرکت اینگرو سرمایه سی و یک میلیون و چهارصد هزار دلاری به منظور ظرفیت سنجی این طرح هزینه کند. تا کنون چنین طرحی در این کشور پیاده سازی نشده بود. اطلاعات دقیقی از ظرفیت طرح عنوان نشده است اما طبق برآوردهای قبلی، ظرفیت سالانه آن حدود پانصد هزار تن خواهد بود و به احتمال زیاد تا سال 2025 تکمیل می گردد.

باید گفت: در جنوب آسیا به غیر از کشور هند، کارخانه دیگری در این خصوص وجود ندارد. پاکستان در سال میلادی قبل، از دو کشور عربستان و امارات پانصد و سه هزار و پانصد و هفتاد و دو تن پلی ‌پروپیلن وارد کرد.

بهره برداری از این طرح، ظرفیت صادرات ایران به کشور های همسایه را کاهش خواهد داد. البته صرفه اقتصادی واردات گاز مایع و پروپان از ایران به عنوان خوراک این کارخانه برای پاکستان بیشتر است. با این حال می بایست تحریم های آمریکا برداشته شود. چرا که کشور ما به خاطر این تحریم ها، به رغم بهره مندی از ذخایر عظیم گاز، نتوانسته صادرات چندانی داشته باشد.

سال 1399، به واسطه رخداد های طبیعی و غیر طبیعی سبب ایجاد یک شوک قدرتمند به بازار صنایع مختلف به ویژه بازار مس شد. در این بین ضایعات مس مخابراتی نیز تلاطمی را تجربه کرد که تنها با بیان اعداد و ارقام می توان آن را درک کرد. شیوع و تداوم موج های مختلف کرونا ویروس را از علل این اتفاق می دانند. چرا که در حال حاضر، جهان با چنین معضلی دست و پنجه نرم می کند و قیمت های جهانی نیز  در حال افزایش می باشد. کشور آمریکا به عنوان مدعی بزرگترین اقتصاد دنیا، شاهد برگزاری انتخابات ریاست جمهوری بود و با روی کار آمدن بایدن به عنوان  شخص منتخب، قیمت ها با نوسان مواجه گردید.

نمودار نوسانات قیمتی ضایعات مس مخابراتی در سال 1399

با بررسی نمودار قیمتی این دسته از ضایعات مسی، می توان دریافت که روند کلی نمودار (نقطه چین) صعودی بوده، به نحوی که قیمت ها در تابستان بالاتر از بهار، در پاییز بالا تر از دو فصل قبلی و در زمستان نیز به همین شکل بوده است. کمترین مقدار قیمت در فصل بهار و برابر با 63.000 تومان به ازای هر کیلوگرم می باشد. بالاترین قیمتی که در سال گذشته برای آن رقم خورد 187.500 تومان و در اسفند ماه بود. از ابتدای سال 1399 تا انتهای آن، بیش از 135 درصد رشد قیمتی برای ضایعات مس مخابراتی رخ داده است.

از آنجایی که نرخ دلار و قیمت جهانی، دو علت اساسی نوسانات داخلی هستند. روند تغییرات این دو پارامتر نیز در قالب نمودار به نمایش گذاشته شده است.  شیب هر سه نمودار در فصل بهار، از یک روند نسبتاً مشابه تبعیت می کند و موید این حرف می باشد. البته تجربه نشان داده که نقش دلار پر رنگ تر بوده به نحوی که با تغییرات اندک و جزئی نرخ دلار، قیمت ضایعات مس در کنار سایر ضایعات فلزی به طور قابل ملاحظه ای نوسان پیدا می کنند. در تابستان نیز نمودار نوسانات نرخ دلار حکایت از اوج گیری در برخی بازه های زمانی دارد که در آن بازه ها معمولاٍ دلار نیز افزایش داشته است.  در آبان ماه نیز به واسطه تنش های سیاسی در ایالت متحده آمریکا، شاهد فراز و فرود دلار و در نتیجه مس بودیم. به عنوان مثال با توجه به اینکه در فاصله چهاردهم تا هجدهم آبان ماه شیب نمودار نرخ دلار منفی می شود، همین اتفاق در نمودار قیمت داخلی ضایعات مس نیز رخ داده است. در واقع همزمان با اوج گیری دلار، قیمت مس و ضایعات آن نیز اوج می گیرد و افت دلار به کاهش قیمت این دسته از ضایعات فلزی کمک می کند.

نمودار نوسانات قیمتی دلار در سال 1399

نمودار نوسانات قیمت جهانی مس در سال 1399

در این بین عوامل جانبی از جمله اخباری مبنی بر کشف واکسن کرونا نیز قیمت ها را در بازارهای مختلف به ویژه ضایعات مس تحت تاثیر قرار می داد. علاوه بر این، افت قیمتی که در انتهای اسفند ماه در نمودار نشان داده شده است، تا حدودی به تعطیلات آخر سال مربوط می شود.