بازیافت پلی استایرن به چه شکلی انجام می شود؟

پلی استایرن چیست؟

یکی از پر کاربردترین نوع پلاستیک ها، پلی استایرن می باشد که در تولید وسایلی از جمله ظروف یک بار مصرف و برخی از بسته بندی های مواد غذایی و همچنین CD و DVD مورد استفاده قرار می گیرد. گاهاً این دسته از پلیمر ها با نام استایروفوم هم عنوان می شوند. در حالی که استایروفوم نوعی عایق آبی رنگ است. تنوع در بین پلی استایرن ها زیاد بوده ولی یک ویژگی مشترک در بین آنها وجود دارد و آن باریافت پذیری سخت آن ها می باشد.

انواع پلی استایرن

پلی استایرن ها معمولاً سه نوع هستند: پلی استایرن معمولی، انبساطی و مقاوم. نوع معمولی که در کشور ما کریستال و در بازار های جهانی، GPPS شناخته می شود، به عنوان عایق گرما مورد استفاده قرار می گیرد. خاصیت دی الکتریک هم دارد و برای تولید ظروف یکبار مصرف، عایق بدنه یخچال، تلویزیون و رادیو به کار می رود.

نوع انبساطی آن که دارای یک عامل فوم کننده می باشد، در واقع یونولیت است. عمده ترین کاربرد پلی استایرن مربوط به همین نوع می باشد و بازیافت آن هم بیشتر از سایر پلی استایرن ها است. پلی استایرن مقاوم دسته ای دیگر از مواد پلیمری هستند که برای تولید ظروف پلاستیکی به کار می روند.

روشهای مختلف بازیافت پلی استایرن

نرخ بازیافت پلی استایرن طبق اعلام اتحادیه بازیافت بسته بندی های فومی، دوازده درصد است که البته این رقم، ضایعات ناشی از تولید آن را که بلافاصله وارد چرخه ی تولید می شوند، هم در برمی گیرد. افرادی که در این حوزه فعالیت دارند به خوبی می دانند تولید محصولات پلی استایرنی جدید از مواد اولیه راحت تر از تولید آنها به شیوه بازیافت می باشد. یعنی ساده ترین راه بازیافت، استفاده مجدد از آنها است که برای اقلامی مانند ظروف یکبار مصرف، امکان پذیر نیست. روش های بازیافت پلی استایرن مختلف بوده که عمده ترین آنها شامل بازیافت فیزیکی، بازیافت شیمیایی، بازیافت کاتالیستی و تبدیل آنها به گرما می باشند.

در بازیافت مکانیکی پس از انتقال ضایعات به کارخانه و جدا سازی آلاینده ها و مواد اضافی، آنها را به طور کامل شست و شو می دهند. بعد از آن نوبت به آسیاب ضایعات شسته شده می رسد تا ضایعات به کرک تبدیل گردند. در ادامه آنها را ذوب و درون قالبی با سوراخ های ریز می ریزند. این قالب که در واقع گرانول ساز است ضایعات ذوب شده را به صورت رشته های بلند درآورده و به کمک آب خنک نموده و با برش آنها، گلوله های پلیمری به نام گرانول تولید می کند. در واقع گرانول ها به عنوان مواد اولیه در واحدهای تولیدی محصولات مختلف به ویژه عایق های ساختمانی، وسایل بازی، آفتابگیر ها و .... مورد استفاده قرار می گیرند.

یکی از نکات جالب توجه در بازیافت پلی استایرن این است که ضایعاتی که از نظر وزنی سبک هستند اما حجیم بوده و نیاز به فضای بیشتری دارند، منجر به افزایش هزینه های حمل و نقل می شوند که این امر مقرون به صرفه نیست. به همین خاطر با فشرده سازی آنها این مشکل را حل نموده اند. عموماً از محلولی طبیعی به نام لیمونن استفاده می کنند که سبب می شود پلی استایرن ها، تا حدود 95 درصد حجم خود را از دست دهند. یک روش دیگر، تبدیلشان به آجرهای متراکم است. با سوزاندن آنها در کوره های زباله سوزی شهری بخار آب و دی اکسید تولید می شود و می تواند به عنوان سوخت برای تبدیل زباله به انرژی به کار رود. این فرآیند در واقع بازیافت گرمایی نامیده می شود.