عامل بازدارنده رشد ضایعات آهن چیست ؟

عامل بازدارنده رشد ضایعات آهن چیست ؟

 یکی از سوالاتی که ممکن است این روزها برای برخی از ما مطرح شود؛ مسئله عدم رشد متناسب قراضه آهن در برابر شمش است. براستی چه عواملی سبب شده تا علیرغم افزایش 70 درصدی شمش در سال جاری، قراضه آهن با رشد تنها کمی بیش از 30 درصد نتواند همگام با شمش حرکت نماید ؟

 آهن اسفنجی

با توجه به سیاست های حمایتی دولت از تولیدکنندگان شمش به خصوص خصولتی ها در جهت دستوری نمودن نرخ آهن اسفنجی؛ بطوریکه سقف نرخ این کالا بنا بر آخرین مصوبه دولت میبایست 47 درصد آخرین نرخ فروش شمش فولاد خوزستان در بورس کالا باشد؛ می توان گفت که بزرگترین مانع رشد قیمت قراضه آهن، رقیب آن یعنی آهن اسفنجی است. با توجه به اینکه غالب تکنولوژی بکار گرفته شده توسط تولیدکنندگان بزرگ شمش ما استفاده از روش قوس الکتریکی است؛ در صورتیکه رشد نرخ قراضه آهن در برابر آهن اسفنجی همخوانی نداشته باشد، این گروه می توانند از خرید قراضه آهن امتناع نموده و فشار مصرف خود را روی آهن اسفنجی معطوف نمایند؛ و لذا این اهرم فشار باعث شده تا قراضه آهن نتواند آنطور که باید قد علم کند.

 آخرین نرخی که از حوزه فروش آهن اسفنجی شنیده شده، حدود 920 الی 930 تومان (بدون احتساب مالیات بر ارزش افزوده) به ازای هر کیلوگرم میباشد که با توجه به میانگین آخرین نرخ رقابتی شمش فولاد خوزستان در بورس کالا همخوانی دارد.
19843 × 47 % = 9326

 معیار تنظیم نرخ قراضه آهن با توجه به نرخ آهن اسفنجی

با توجه به مصاحبه ای که چند ماه پیش با یکی از تولیدکنندگان حوزه شمش صورت گرفت؛ بنظر میرسد که برای تعیین نرخ متوسط قراضه آهن به نسبت آهن اسفنجی، معیاری برای آنها وجود دارد که بطور پیش فرض عبارت است از :

نرخ قراضه آهن = نرخ آهن اسفنجی + مالیات بر ارزش افزوده + 20 درصد پرت

بنا بر این فرمول داریم :
925 + 9 % + 20 % = 12100

که با توجه به آخرین نرخ متوسط 1258 تومان قراضه آهن در بازار؛ بنظر میرسد که این فرمول همخوانی داشته و در واقع زنجیره فولاد کشور با این فرمول ها بالانس شده است.

قیمت ضایعات آهن در ایستگاه پایانی ؟!

این روزها شاهد رقابت در تامین قراضه آهن هستیم و اینگونه که قبلا هم مشاهده شده در زمان افزایش تقاضا،افزایش قیمت تا رسیدن به نقطه نهایی (نقطه سر به سر سود تولید شمش) ادامه داشته است.

در برخی از تحلیل های این‌ روزها ،بحث ترکیب قیمت ضایعات اهن و آهن اسفنجی برای تولید شمش و نحوه ی قیمت گذاری آنها در بازار مطرح بوده و فرمول هایی نیز ارائه شده است.

فرمول قیمت گذاری نرخ آهن‌ اسفنجی توسط وزارت صنایع (بخشنامه 11 تیر94) مشخص و مورد تایید فعالان این بخش با اختلاف 5 درصدی می باشد.

نرخ آهن اسفنجی = 47 درصد نرخ فروش شمش فولاد خوزستان

اما فرمول ارائه شده برای تعیین نرخ قراضه در این گزارشات فقط بر اساس میزان پرت و مالیات ارزش افزوده محاسبه شده و به پارامترهای پنهان در بازار وتولید بی توجه بوده است.

نرخ قراضه آهن = نرخ آهن اسفنجی + مالیات بر ارزش افزوده + 20 درصد پرت

در بخشی از گزارشات،بحث به گونه ای پیش رفته که بصورت تلویحی به خواننده مطلب اینگونه القا می شود که خرید قراضه بیشتر از قیمت فوق امکان پذیر نبوده وتحلیل به گونه ای پیش رفته که بنظر میرسد قیمت قراضه از فرمول فوق پیروی مینماید ودر واقع در صورت افزایش قیمت قراضه بیش از فرمول ، خرید قراضه متوقف و به سمت آهن اسفنجی میل پیدا میکند در حالی که این نظریه با واقعیت منطبق نمیباشد.

نکاتی که از دید این گزارشات مخفی مانده به شرح زیر می باشد:

عدم امکان فنی حذف قراضه آهن در فرآیند ذوب و استفاده 100% از آهن اسفنجی (فقط امکان کاهش مصرف قراضه در برخی از کوره ها وجود دارد)

خرید و فروش غیر رسمی قراضه و شمش تولیدی آن که باعث عدم نیاز به محاسبه 9 درصد مالیات بر ارزش افزوده در روند آن و فرار از پرداخت مالیات های عملکرد تولید شمش را دارد.

عدم ذخیره قراضه در کارخانه های تولیدی شمش بعلت نوسانات شدید که موجب خرید قراضه بصورت روزانه شده است.

وجود کارخانه های متعدد در مناطق مختلف ایران که بصورت کامل از قراضه آهن استفاده نموده ومصرف آهن اسفنجی ندارند.

استفاده از آهن اسفنجی باعث افزایش هزینه های تولید از جمله برق مصرفی می شود.

وجود کارخانه های ریخته گری و قطعه ساز که قیمت فروش بسیار بالاتری دارند و قدرت خرید بیشتر ، باعث بهم ریختن قیمت خرید ضایعات در بازار شده و در پیشتاز خریداران قیمت ضایعات میباشند.

اما مهمترین عامل نشان دادن عدم کارایی فرمول تعیین نرخ قراضه فوق، عدم تضمین اجرا شدن آن به واسطه عدم قیمت گذاری دستوری قراضه توسط دولت با توجه به خصوصی بودن کامل بازار قراضه برخلاف بازار آهن اسفنجی میباشد‌.آنجا که افزایش قیمت پی در پی قراضه باعث دپوی آن شده و با کاهش بارگیری ،موجب افزایش تقاضای بیشتر میشود.

در پایان بنظر می رسد بازار قراضه با توجه به عدم وجود و امکان کنترل دقیق آن با محاسبات اینگونه ، چندان سنخیت نداشته و با جو بازار بیشتر به پیش خواهد رفت.