معرفی عایق صوتی و حرارتی پشم سنگ

پشم سنگ یا راک وول (rock wool) نوعی عایق صوتی و حرارتی می‌باشد که از مواد اولیه معدنی تهیه می‌شود و به همین سبب با نام پشم معدنی (Mineral wool) نیز شناخته می‌شود. در فرآیند تولید پشم سنگ ابتدا سنگ های معدنی همچون بازالت (نوعی سنگ آذرین) و دولومیت را در کوره های مخصوص، ذوب می‌کنند و سپس مواد ذوب شده روی غلتک‌هایی حرکت کرده و به شکل الیاف در می‌آیند. در ادامه مقاله با انواع و کاربرد پشم سنگ آشنا می‌شوید.

خواص و ویژگی‌های پشم سنگ

ویژگی‌های راک وول آن را به یکی از بهترین عایق‌های ساختمانی و صنعتی تبدیل کرده است، در ادامه به برخی از مهم ترین این ویژگی ها اشاره می‌کنیم:

• مقاومت بالا در برابر حرارت و آتش: راک وول قابلیت تحمل دما در بازه 30 تا 750 درجه سانتی‌گراد را دارد و در برابر آتش مقاوم بوده و شعله ور نمی‌شود.
• ضریب انتقال حرارت بسیار پایین: ضریب انتقال حرارتی پشم سنگ، پایین است. این عایق با کاهش تبادل دما میان محیط داخلی و خارجی، باعث صرفه ‌جویی در مصرف انرژی و کاهش هزینه‌های گرمایش و سرمایش می‌شود.
• سازگار با محیط زیست و بهداشتی: عایق مذکور از نظر بهداشتی و زیست محیطی هم وضعیت مناسبی دارد.
• عایق صوتی قوی: ساختار الیافی پشم سنگ، توان جذب و کاهش صدا را دارد و در کاهش نویز و آلودگی صوتی محیط بسیار مؤثر است.
• عایق حرارتی قوی: از دیگر ویژگی‌های این الیاف طبیعی قدرت عایق حرارتی بالای آن می‌باشد. توانایی عایق حرارتی پشم سنگ نسبت به دیوار بتنی ۳۳ برابر و نسبت به دیوار آجری ۲۲ برابر بیشتر است.

با توجه به این ویژگی‌ها، راک وول به ‌عنوان یکی از موثرترین و پرفروش‌ترین عایق‌های حرارتی، صوتی و ضد حریق محسوب می شود.

کاربرد پشم سنگ در صنایع مختلف

امروزه استفاده از راک وول، در کنار  پشم شیشه و  پشم سرامیک در صنایع گوناگون بسیار رواج یافته است. در ادامه برخی از کاربردهای پشم سنگ را در صنایع مختلف مورد بررسی قرار می دهیم.

کاربرد پشم سنگ در صنعت ساخت و ساز

راک وول یکی از بهترین عایق‌های حرارتی و صوتی در صنعت ساختمان ‌سازی می‌باشد. این ماده با خاصیت ضد حریق و مقاومت بالا در برابر دما، برای عایق‌کاری دیوارها، سقف و کف ساختمان‌ها به‌کار می‌رود. استفاده از راک وول در ساختمان موجب کاهش مصرف انرژی و کاهش انتقال صدا بین طبقات می‌گردد. از آن‌ جایی که این عایق دوست دار محیط ‌زیست است، در ساخت و سازهای سبز و پایدار نیز کاربرد فراوانی دارد.

کاربرد راک وول در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی

در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی، پشم سنگ به ‌عنوان عایق حرارتی و ضد حریق در خطوط لوله، بویلرها، مخازن و تجهیزات فرایندی استفاده می‌شود. این عایق با تحمل دمای بالا تا حدود ۱۰۰۰ درجه سانتی‌گراد، نقش مهمی در جلوگیری از اتلاف انرژی و افزایش ایمنی تأسیسات صنعتی دارد. کاربرد پشم سنگ در این صنایع به کاهش هزینه‌های نگهداری و جلوگیری از خطرات ناشی از نشت گرما یا آتش‌سوزی کمک می‌کند.

کاربرد پشم سنگ در صنعت کشتی‌ سازی

راک وول در صنعت کشتی‌سازی برای عایق‌کاری صوتی و حرارتی بخش‌های مختلف کشتی از جمله اتاق‌های موتور، کابین‌ها و اتاق خدمه مورد استفاده قرار می‌گیرد. با توجه به مقاومت بالای این عایق در برابر رطوبت، حرارت و آتش، از آن برای افزایش ایمنی و آسایش در کشتی‌های نظامی، تجاری و مسافربری بهره می‌برند. این همچنین مانع انتقال صدا در فضاهای کوچک و شلوغ کشتی می‌شود.

کاربرد راک وول در صنایع تولیدی و کارخانه‌ها

در کارخانه‌ها و صنایع تولیدی، از پشم معدنی راک وول به‌ منظور عایق‌ کاری تجهیزات حرارتی مانند دیگ‌های بخار، کوره‌ها، توربین‌ها و سیستم‌های گرمایشی استفاده می‌شود. این عایق موجب کاهش هدر رفت انرژی و افزایش کارایی ماشین‌آلات صنعتی می‌شود. همچنین این عایق صوتی، در کاهش نویز محیطی ناشی از فعالیت تجهیزات مکانیکی نقش مؤثری دارد و شرایط کاری ایمن‌تری را فراهم می‌کند.

کاربرد راک وول در صنعت صدا و تصویر

راک وول یکی از بهترین گزینه‌ها برای عایق‌کاری صوتی در استودیوهای ضبط، سالن‌های کنسرت، سینماها و اتاق‌های آکوستیک می‌باشد. این عایق با جذب امواج صوتی و کاهش پژواک، کیفیت صدا را به شکل چشمگیری بهبود می‌دهد. استفاده از این الیاف در طراحی فضاهای صوتی حرفه‌ای باعث ایجاد محیطی ایزوله و بدون نویز می‌شود که برای ضبط صدا و تولید محتوا ضروری است.

کاربرد راک وول در کشاورزی و گلخانه‌ها

در کشت هیدروپونیک (بدون خاک)، از راک وول به ‌عنوان بستر کشت ایده‌آل برای رشد انواع گیاهان استفاده می‌شود. این ماده با حفظ رطوبت، تهویه مناسب و توانایی نگهداری مواد مغذی، شرایط ایده‌آلی برای ریشه‌زایی و رشد گیاه فراهم می‌کند. این الیاف معدنی در گلخانه‌ها موجب افزایش راندمان تولید و کنترل دقیق بر تغذیه گیاهان می‌شود و یکی از انتخاب‌های محبوب در کشاورزی مدرن به‌شمار می‌رود.

انواع پشم سنگ

راک وول انواع مختلفی دارد که عبارتند از:

• پشم سنگ فله ای: از این محصول که به شکل حلاجی شده  تولید می‌شود برای پر کردن فضاهایی که شکل هندسی منظمی ندارند استفاده  می‌کنند. کاربرد راک وول فله ای در صنعت ساختمان سازی برای عایق کاری دیوارها و در صنعت پتروشیمی در قسمت‌های نامنظم ماشین آلات و تجهیزات صنعتی است. همچنین این محصول در صنعت خودروسازی در لنت ترمز و اگزوز خودرو کاربرد دارد.
• پشم سنگ رولی یا لحافی: نوع لحافی از انعطاف پذیری زیادی برخوردار می‌باشد و به دو صورت روکش دار و بدون روکش تولید می‌گردد. کاغذ کرافت و آلومینیوم را به عنوان روکش برای آن استفاده می‌کنند. سقف و دیوار ساختمان‌ها، سوله‌ها و کانال‌های تهویه هوا  را می توان به کمک این نوع از راک وول عایق کاری کرد.
• پشم سنگ پتویی: این عایق الیافی در صنایع به منظور عایق کاری تجهیزات و ماشین آلات کاربرد دارد. برای ساخت دیگ‌های بخار ، مخازن و در گرم خانه‌های صنعتی از این محصول بهره می‌گیرند. از ویژگی‌های بارز راک وول پتویی، انعطاف پذیری بالای و قیمت مقرون به صرفه آن است.
• پشم سنگ تخته ای: این نوع از راک وول، همان طور که از نام آن مشخص است به شکل تخته و معمولا در ابعاد استاندارد 120 در 60 سانتی متر تولید می‌شود. پر کاربردترین راک وول، نوع تخته ای آن می‌باشد که در ضخامت‌های مختلفي تولید و عرضه می شود و تقریبا در تمامی صنایع، قابل کاربرد است.
• پشم سنگ لوله ای: این محصول که ایزوپایپ نیز نامیده می‌شود برای عایق کاری لوله و در سیستم‌های حرارتی _ برودتی و تهویه مطبوع مورد استفاده قرار می‌‌گیرد. راک وول لوله ای به شکل‌های روکش دار یا بدون روکش و درزدار یا بدون درز تولید می‌گردد.

این تنوع در شکل و عملکرد، پشم سنگ را به یکی از پرکاربردترین عایق‌ها در صنایع گوناگون تبدیل کرده است.

مزایا و معایب پشم سنگ

از جمله مزایای بی شمار پشم معدنی راک وول می توان به موارد ذیل اشاره نمود:

• نصب آسان
• طبیعی بودن
• قابلیت بازیافت ضایعات پشم سنگ
• مقرون به صرفه بودن
• ماندگاری و طول عمر بالا
• ضد حریق

این الیاف معدنی می تواند سبب واکنش های آلرژیک و مشکلات تنفسی در بعضی افراد گردد که از معایب این محصول به شمار می‌رود.

تفاوت پشم سنگ و پشم شیشه

اگرچه کاربرد هر دو این الیاف، عایق کاری در برابر حرارت و صوت است. اما تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند.

پشم سنگ بهتر است یا پشم شیشه؟ اگر بخواهیم به این سوال پاسخ دهیم باید گفت با توجه به موارد ذکر شده در جدول، راک وول برای عایق کاری عملکرد بهتری نسبت به پشم شیشه دارد.

قیمت و خرید پشم سنگ

کاربردهای متنوع راک وول و میزان تقاضای آن در بازار سبب شده است تا کارخانه‌های تولید پشم سنگ به رقابت بر سر تولید با کیفیت ترین و بهترین پشم سنگ بپردازند. قیمت روز پشم سنگ تحت تاثیر عوامل مختلفی همچون ضخامت، چگالی و ابعاد آن قرار می‌گیرد. خریداران عمدتاً به دنبال محصولی هستند که علاوه بر کیفیت مناسب، از نظر اقتصادی نیز مقرون ‌به ‌صرفه باشد. ضایعات پشم سنگ، که اغلب در فرایندهای برش یا نصب باقی می‌مانند، قابل بازیافت و استفاده مجدد در برخی صنایع هستند. این امر نه‌ تنها به کاهش هزینه‌ها کمک می‌کند، بلکه از نظر زیست ‌محیطی نیز اقدامی مؤثر به ‌شمار می‌رود. سایت ایران ضایعات با فراهم کردن بستری امن، شفاف و تخصصی، امکان خرید و فروش ضایعات پشم سنگ را برای فعالان این حوزه تسهیل کرده و زمینه‌ای مناسب برای تعامل مستقیم خریداران و فروشندگان فراهم آورده است. اگر به دنبال روشی سریع، مطمئن و کارآمد برای معامله ضایعات پشم سنگ هستید، ایران ضایعات گزینه‌ای هوشمندانه و قابل اعتماد برای شماست!