ایران ضایعات

شناخت آلیاژ های مونل و انواع آن

شناخت آلیاژ های مونل و انواع آن

مقدمه

آلیاژ مونل، آلیاژی بر پایه نیکل است. سهم نیکل در این آلیاژ بین شصت و پنج تا هفتاد درصد می باشد. مس هم بین بیست و نه تا سی و سه درصد از این ترکیب را تشکیل می دهد. علاوه بر این عناصری مانند سیلیکون، آهن، کربن و منگنز نیز در ساختار آن به کار می روند.
از آنجایی که مقاومت مونل در برابر خوردگی بالاست، کاربرد های وسیعی در صنایع مختلف دارد.
در ادامه، مطالب بیشتری در رابطه با این آلیاژ ارائه شده است.

تاریخچه کشف مونل

در سال هزار و نهصد و یک میلادی در یک شرکت بین المللی به نام‌ INCO برای اولین بار آلیاژ مونل توسط یک مهندس متالوژی ساخته شد. از آنجایی که نام رئیس این شرکت مونل بود، آلیاژ کشف شده به همین نام معروف شد.
محبوبیت این آلیاژ صنایع مختلف در سال ۱۹۴۰ بسیار بالا بود. به طوری که هم در ساخت مصالح ساختمانی هم لوازمی همچون سینک و ... به کار برده می شد. اما با توجه به هزینه بالای نیکل، از دهه ۱۹۵۰ جای خود را به فولاد زنگ نزن داد.

انواع آلیاژهای مونل

آلیاژ مونل دارای انواع مختلفی می باشد و در اشکالی مانند ورق، لوله، تسمه، مفتول و ... تولید و عرضه می گردد. برخی از مهم ترین انواع مونل عبارتند از:

  • مونل 400
  • مونل 401
  • مونل 404
  • مونل R-405
  • مونل K-500

مونل ۴۰۰

آلیاژ مونل ۴۰۰  در صنایع دریایی کاربرد بسیاری زیادی دارد‌. همچنین دریچه ها، پمپ ها، روکش فلزی که در پالایشگاه های نفتی در دریا برای ستون ها به کار می رود به کمک آن ساخته می شوند.
این نوع آلیاژ مونل، حداقل شصت و سه درصد نیکل و بین بیست و هشت تا سی و چهار درصد مس دارد. حداکثر کربن، آهن و منگنزی که در آن استفاده می شود به ترتیب برابر است با سه دهم، دو و نیم و دو درصد. نهایتا بیست و چهار هزار درصد گوگرد، و نیم درصد سیلیسیم هم در ساخت آن استفاده می شود.
نقطه ذوب این نوع از آلیاژهای مونل در بازه دمایی هزار و سیصد تا هزار و سیصد و پنجاه درجه سانتی گراد بوده و و دمای کاربری آن هم تقریبا پانصد و سی و هشت درجه سانتی گراد می باشد. عملیات آنیل کردن آن در دمای نهصد و بیست و شش درجه صورت می گیرد.
در ضمن قابلیت جوشکاری و انعطاف پذیری مونل ۴۰۰ یک ویژگی بارز برای آن محسوب می شود.

مونل ۴۰۱

نوع دیگر آلیاژ مونل که به‌ ۴۰۱ معروف است، کاربری  الکتریکی و الکترونیکی دارد. مقاومت حرارتی بسیار پایین از شاخصه های معروف مونل ۴۰۱ بوده و عمدتا  جوشکاری مقاومتی و الکترود تنگستن روی آن انجام می شود.

مونل ۴۰۴

کمترین مقدار نیکل در بین آلیاژهای مونل، در نوع ۴۰۴ آن به کار می رود. این آلیاژ، بین پنجاه و دو تا پنجاه و هفت درصد نیکل دارد. مس موجود در آن هم به چهل و دو تا چهل و هفت درصد می رسد. مقدار کمی آلومینیوم به همراه سیلیکون، آهن و منگنز نیز در تولید آن استفاده و باعث بهبود قابلیت لحیم کاری آن می شود.
سهولت انجام عملیات ماشین کاری، جوشکاری و همچنین نورد سرد جزو ویژگی های مونل ۴۰۴ است. البته نسبت به نورد گرم، عملکرد مطلوبی ندارد.
 قطعات الکترونیکی مختلف از جمله ترانزیستور و همچنین تجهیزات دریایی مثل پمپ‌ را به کمک این نوع آلیاژ از مونل می سازند.

مونل ۴۰۵

با افزودن گوگرد به ترکیب مونل ۴۰۰، آلیاژ جدیدی از مونل تولید می شود که به‌ آن مونل ۴۰۵ می گویند. این کار به بهبود قابلیت ماشین کاری آلیاژ، کمک زیادی می کند.

مونل k-500

مونل k500، دارای ۳ تا ۳.۱۵ درصد آلومینیوم و ۰.۳۵ تا ۰.۸۵ درصد تیتانیوم بوده و خواص و ویژگی های منحصر به فردی دارد. از نظر مقاومت در برابر خوردگی، وضعیت مشابهی با مونل ۴۰۰ دارد ولی هم سختی بیشتری دارد و هم مستحکم تر است.
عملیات حرارتی بیشتری می توان روی این آلیاژ انجام داد ودر دماهای منفی، مقاومتش بیشتر می گردد. قطعات و تجهیزاتی که قرار است در آب‌های بسیار سرد استفاده شوند مانند پمپ ها  فنر ها، شیر آلات و ... را از این‌ جنس می سازند.
علاوه بر این  در دماهای بالا هم کاربرد زیادی دارد. با همین دلیل صنعت هوافضا از آن به فراوانی استفاده می کند.

آلیاژ مونل چه مزایایی دارد؟

در رابطه با مزایای آلیاژ مونل می توان به این موارد اشاره نمود:
این آلیاژ در محیط های اسیدی مقاومت خوبی نسبت به خوردگی از خود نشان می دهد.‌ هر چند که در محیط های قلیایی هم قابل استفاده می باشد. همچنین در مقایسه با فولاد، مستحکم تر بوده و استحکام فشاری آن بالاست. قابلیت شکل دهی را هم‌ می توان با مزایای مونل اضافه کرد. خاصیت لحیم کاری و جوشکاری آن هم مناسب است.
علاوه بر این، مونل قابلیت چکش خواری دارد‌. ضریب انبساط حرارتی آن نیز پایین می باشد.
مزیت دیگر این آلیاژ، استحکام در دماهای پایین بوده، بر خلاف فولاد که با کاهش دما، ترد می شود و انعطاف‌ پذیریش کاهش پیدا می کند، مونل در چنین شرایطی هم انعطاف پذیری دارد.

 آلیاژ مونل چه معایبی دارد؟

از آنجایی که قیمت نیکل، بالا بوده در نتیجه قیمت مونل نیز بالا می باشد. علاوه بر این، در محیط های آب شور هم ممکن است که خوردگی حفره ای ایجاد شود. این موارد می توانند معایب آلیاژ مونل عنوان شوند.

نظرات کاربران :

در حال پردازش ...
صرف نظر از پاسخ دهی (ارسال پاسخ برای نظر )
  • ۹ خرداد ۰۱
    علی پولادوند :
    خریدار ضایعات اهن سبک وسنگین هستم بابالاترین قیمت روز خریداریم
    محمد عبدللهزاده در پاسخ میگه :
    سفاله المینیوم کیلویی چند میخری
    پاسخ
  • ۹ خرداد ۰۱
    علی احمدی قراچه :
    سلام و خسته نباشید.ممنون از مقاله های خوب و مفید.
    پاسخ
  • ۱۲ خرداد ۰۱
    بهروز زبیدی :
    سلام و درود ، سپاس برای مقاله بسیار مفید و ارزنده
    پاسخ
  • ۲۲ خرداد ۰۱
    قاسم سرخی :
    مونل اسقاطی نیکل شصت سه درصد میلو چند میخرید
    مصطفی عبدالاوند در پاسخ میگه :
    تماس بگیرید
    پاسخ
  • ۱۰ اسفند ۰۲
    حمیدرضا صادقی فر :
    بسیار عالی وآموزنده فقط چجوری میتونیم تشخیص بدیم
    پاسخ