بررسی چالش ها و مشکلات معادن در کشور

معادن یکی از مهم ترین منابع اقتصادی در کشور محسوب می شوند. تقریبا طیف وسیعی از معادن در ایران وجود دارد که در صورت بهره برداری صحیح، می تواند سودآوری زیادی را به دنبال داشته باشد. بسیاری از کارشناسان معتقدند اگر به این ذخایر معدنی اهمیت داده شود، وابستگی کشور به درآمد حاصل از نفت بسیار کمتر خواهد شد.

اما واقعیت آن است که این حوزه با چالش های متعددی رو به رو بوده و هنوز فاصله زیادی تا رفع آنها دارد. محمدرضا بهرامن به عنوان رئیس خانه معدن در رابطه با چالش های این حوزه عنوان کرد: طی سال های گذشته شاهد غیر فعال شدن پنج هزار معدن در سطح کشور بوده ایم. سرمایه گذاری هم در بخش معدن و هم در صنایع معدنی، روندی منفی داشته است. هر چند شیوع کرونا ویروس از عوامل مهم این جریان بوده اما وجود قوانین دست و پاگیر هم به آن دامن زده است. 

البته سرمایه گذاران از سایر کشور ها از جمله چین، روسیه و قزاقستان در معادن ما سرمایه گذاری کرده اند، اما میزان آن در مقایسه با پتانسیل بالای معادن، ناچیز می باشد. چرا که ارزش آنها به صورت تقریبی حدود بیست و هفت تریلیون دلار می رسد. فلزاتی همچون طلا، مس، آهن و روی بیشترین سرمایه گذار را جذب نموده اند.

در برنامه ششم توسعه، باید جذب بیست و نه میلیون دلار سرمایه برای این بخش صورت می گرفت. در صورتی که فرصت هم از سرمایه گذاران داخلی و هم خارجی گرفته شد. دیپلماسی اقتصادی، خلائی است که در حوزه معدن ما کاملا محسوس می باشد.

بهرامن همچنین افزود: برخی افراد مدعی وجود رانت در این بخش هستند. اما اگر چنین امری واقعیت داشت، چرا در سال های اخیر، پنج هزار معدن به تعطیلی کشانده شد؟ حدود پانصد معدن به خاطر مداخلات برخی سازمان ها از جمله میراث فرهنگی و محیط زیست تعطیل شده اند. 

یکی دیگر از معضلات و چالش های معدن، کمبود نقدینگی می باشد. این موضوع سبب شده تا امکان استفاده از ماشین آلات مدرن از برخی معادن به ویژه واحد های کوچکتر گرفته شود. در نتیجه هزینه های تولید را افزایش می دهد.

ثابت نبودن مقررات هم یکی دیگر از چالش هایی است که باید به آن اشاره کرد. طبیعتا حمایت از این بخش می تواند بسیار ثمر بخش باشد و در حال حاضر، عدم حمایت از آن، به فهرست چالش های این بخش افزوده می شود.