مخازن زیرزمینی نگهداشت پسماندهای شهری

مقدمه

گسترش جوامع بشری و افزایش جمعیت، همواره انسان را به فکر بهره مندی از فضاهای پنهان مانند فضاهای زیرزمینی واداشته است. نمود عینی این صحبت را در ساختمان های چندین طبقه و آسمان خراش ها می توان دید. تغییرات سبک زندگی، افزایش تولید پسماندهای شهری را هم چند برابر نموده است که نیازمند مدیریتی صحیح و کارشناسانه می باشد. مخازن زیر زمینی برای نگهداشت پسماندهای شهری از متدهای مورد استفاده برای این منظور می باشند.

اهمیت مخازن زیرزمینی پسماندهای شهری

مخازن زیرزمینی که در مدیریت پسماند مورد استفاده قرار می گیرند از جهات مختلف می توانند حائز اهمیت باشند. از جمله اینکه:

• مانع از بروز بسیاری از مشکلات زیست محیطی می شوند. به عنوان مثال از رهاسازی مواد بازیافتی و زباله ها در طبیعت و آلوده سازی منابع آبی و خاکی جلوگیری شده و مانع از انتشار بوی بد در محیط های نگهداری پسماند می شوند.
• در هنگام حوادث طبیعی و بحران های اجتماعی، ایمنی بیشتری دارند و عموماً کمتر آسیبی آنها را تهدید می کند.
• در شرایطی که رقابت برای اشغال فضا برای اهداف مختلف، افزایش یافته، گزینه مناسبی می باشند.
• اشغال کمتر فضاهای روی زمین

انواع مخازن زیرزمینی برای نگهداشت پسماندهای شهری

مخازن زیرزمینی برای نگهداشت پسماندهای شهری را بر اساس معیارهای مختلف می توان تقسیم بندی کرد. یکی از این دسته بندی ها به شرح زیر است:

• مخازن زیرزمینی تک

این نوع از مخازن معمولاً به صورت کامل درون خاک قرار می گیرند. البته در برخی مواقع هم تنها بخش کوچکی از آنها خارج از زمین می باشد.

• مخازن زیرزمینی مکشی خودکار

این دسته از مخازن پسماند، قابلیت مکش پسماند به درون خود را داشته و صرفاً به منظور نگهداری مواد پسماندی در بازه زمانی کوتاه مورد استفاده قرار نمی گیرند. با نام مخازن AVAC هم شناخته می شوند.

•  مخازن زیرزمینی مختص پسماندهای خطرناک

برخی از پسماندها که به لحاظ بهداشتی، خطرناک هستند، قبل از اینکه مورد فرآوری قرار گیرند، به درون این نوع مخازن منتقل می گردند تا اثرات زیست محیطیشان کاهش یابد.

بر اساس میزان فضایی که در زیر زمین اشغال می کنند به دو دسته نیمه زیرزمینی و تمام زیرزمینی تقسیم می شوند. علاوه بر این دو گروه از مخازن با قابلیت تفکیک از مبدأ و مخازن برای پسماندهای مخلوط نیز وجود دارد. نوعی از آنها دارای چند ورودی می باشند. این قابلیت برای تفکیک پسماند در مبدأ در نظر گرفته شده است. البته گاهاً چندین مخزن را در کنار یکدیگر نصب می کنند و هر مخزن، مختص نوع خاصی از پسماند می باشد. نوعی از آنها، اتوماتیک بوده و وزن و ظرفیت باقی مانده آن را اعلام می کنند. برخی به شکل غیر اتوماتیک، طراحی می شوند. 

قسمت های مختلف مخازن زیرزمینی پسماند

با توجه به تنوع در مخازن، قسمت های تشکیل دهنده آنها می تواند متفاوت باشند. نوع نیمه زیرزمینی مخازن شامل قسمت های زیر است:

• درپوش مخزن
• کیسه داخلی
• بدنه ثابت مخزن
• قسمت قابل مشاهده مخزن

مخازن تمام زیرزمینی معمولاً بسته به مدل و کارخانه سازنده از بخش های زیر تشکیل می شوند:

• سکوی پیاده رو
• مخزن
• پایه
• سکوی ایمنی
• پوشش سیمانی

مزایای استفاده از مخازن زیرزمینی پسماندهای شهری

در رابطه با مزایای مخزن های زیر زمینی پسماند باید اشاره کرد که این مخازن از ظرفیت های بالایی در مقایسه با مخازن معمولی برخوردار هستند (گاهاً 5 برابر). به نحوی که در عمق های 1.5 تا 3 متری ساخته می شوند و می توانند بین 0.6 تا 5 مترمکعب پسماند را در خود جای دهند. در ساخت و تولید این مخازن، استانداردهای مختلف را اعمال کرده و از طرفی، به خاطر دمای پایین تر زیرزمین نسبت به روی زمین، فعالیت باکتری ها کمتر می شود و بو و شیرابه کمتری ایجاد می کند.

نیروی جاذبه زمین به کشش پسماندها به سمت پایین و در نتیجه فشرده سازی بیشتر آنها کمک می کند. با توجه به اینکه یکی از معضلات مهم مخازن نگهداری پسماند، هجوم جانوران موذی به آنها می باشد، این نوع از مخازن به خاطر اینکه غیر قابل نفوذ هستند، از این معضل به دور خواهند بود.

تعمیر و نگه داری مخازن زیرزمینی پسماند

به منظور افزایش طول عمر و همچنین بازدهی مخازن مذکور لازم است که وضعیت آنها در بازه های زمانی مختلف چک شود. همچنین درپوش آن پولیش شده و از وجود پسماند پاک شود.

هر چند وقت یک بار کیسه مخزن مورد بازرسی قرار گیرد و در صورت بروز مشکل، حتما تعویض گردد. همچنین فضای اطراف آن نیز می بایست تمیز باشد.

معایب استفاده از مخازن زیرزمینی پسماندهای شهری

هر چند که از مزایای فراوان این مخازن، گفته شد، اما برخی محدودیت ها هم برای آنها وجود دارد. یکی از این محدودیت ها که به نوعی معایب شناخته می شود، هزینه بالای آنها نسبت به مخازن معمولی است. همچنین در مناطقی با سطح آب زیر زمینی بالا، مشکلاتی برای نصب مخازن پیش خواهد آمد.

اجرا و پیاده سازی آنها به دلیل وجود انواع عارضه های شهری مانند لوله های انتقال آب و گاز، دشوار می باشد. زمانی که حجم پسماندها زیاد باشد، برای انتقال آنها درون مخزن مشکل ایجاد می شود. زیرا درپوش آنها را معمولاً کوچک در نظر می گیرند.