تولید چرم گیاهی از ضایعات کشاورزی

مقدمه

چرم از محبوب ترین و لوکس ترین پارچه هایی است که متقاضیان بسیاری در سراسر دنیا دارد. با افزایش مدرنیته و گرایش به تجمل گرایی میزان تقاضا برای آن افزایش چشمگیری یافته است. تولید چرم گیاهی از ضایعات کشاورزی یکی از دستاوردهای مهم بشر به شمار می رود. زیرا تولید چرم طبیعی و مصنوعی، حجم بالایی از آلودگی را به دنبال دارد. به طوری که چهارمین منبع آلوده کننده محیط زیست شناخته می شود. زیرا دباغی پوست ها، نیازمند مواد مختلفی از جمله کروم، آرسنیک، سولفات و ... می باشد که تاثیرات منفی بر محیط زیست خواهد داشت و بر سلامت افراد نیز نتایج نامطلوبی را به همراه دارد.

اهمیت ضایعات کشاورزی در تولید چرم گیاهی

حجم بسیار انبوهی از ضایعات کشاورزی در حال تولید است که تنها راهکاری که قبلاً برای دفع آنها در نظر گرفته می شد، سوزاندن بود که خود با تولید گازهای گلخانه ای از جمله متان، سهم زیادی در آلودگی هوا داشته و بافت و ساختار خاک را هم دچار آسیب های مختلفی شده. همچنین موجب از بین رفتن مواد مفید مغذی در آن می گردد.

امروزه تفکر جدیدی در حال شکل گیری است که البته در نقاط محتلف جهان از سطح توسعه متفاوتی برخوردار می باشد که این ضایعات را به عنوان موادی ارزشمند و کاربردی در صنایع دیگر به ویژه صنعت چرم سازی مورد استفاده قرار داده است. با این کار هم از کشتن بی مورد حیوانات با پوست های تزیینی کاسته می شود و هم مواد اولیه را با کمترین هزینه می توان تامین نمود. از طرفی حجم آب مجازی یا آب پنهان را برای تولید محصولات چرمی به حداقل می رساند.

 منظور از آب مجازی آبی است که از ابتدایی ترین مرحله تا انتهای تولید آن مصرف می شود. به عنوان مثال این مقدار برای تولید هر یک جفت کفش چرم به 800 لیتر می رسد که با توجه به تولید انبوه این محصول، حجم آب مورد نیاز برای آنها رقمی سرسام آور را ایجاد می کند. علاوه بر این به خاطر رخداد های تغییر اقلیمی و خشکسالی های اخیر، مدیریت منابع آبی موجود امری ضروری می باشد.

مهم ترین مزیت چرم گیاهی

چرم گیاهی که به واسطه ضایعات مختلف کشاورزی ایجاد می شود از تنفس بسیار بالایی برخوردار بوده و این امر به عنوان یکی از مهم ترین ویژگی های چرم و معیاری برای مرغوبیت آن شناخته می شود. از طرفی با توجه به اینکه اغلب چرم های گیاهی را به کمک ضایعات ارگانیک کشاورزی که فاقد هر گونه مواد شیمیایی هستند، می سازند، از سطح کیفی بسیار بالایی برخوردار بوده و برای ساخت انواع لوازم، البسه، کیف و کفش و مبلمان از آنها استفاده می کنند. علاوه بر این قیمت تمام شده آن در مقایسه با سایر چرم ها بسیار مقرون به صرفه تر بوده و قدرت خرید افراد مختلف را بالا می برد. بر خلاف چرم های حیوانی، به خاطر شکل یکنواختی که دارند دور ریز کمی خواهند داشت.

انواع چرم گیاهی حاصل از ضایعات کشاورزی

با توجه به تنوع در ضایعات کشاورزی، تنوع در چرم های گیاهی حاصل از آنها هم زیاد خواهد بود برخی از آنها عبارتند از:

• چرم گیاهی حاصل از ضایعات آناناس
• چرک کاکتوس
• چرم زعفران
• چرم سیب
• چرم حاصل از ضایعات ذرت
• چرم انبه
• چرم قهوه
• چرم موز
• چرم توت
• چرم تفاله انگور

نحوه تولید چرم گیاهی از ضایعات کشاورزی

برای تولید چرم گیاهی از انواع ضایعات کشاورزی بسته به نوع ضایعات، آن ها را به صورت الیاف یا پودر در آورده و پس از آن به کمک خمیر حاصل، به تولید چرم هایی که عموماً ضد آب و بسیار مقاوم هستند، می پردازند. استفاده از مواد شیمیایی در تولید آنها بسیار کم بوده و گاهاً هیچ نوع استفاده ای نمی شود. پوست موز و برگ آناناس به راحتی قابل تبدیل به الیاف هستند و محصولاتی مانند کاکاتوس را اصولا به پودر تبدیل می کنند.