جایگاه بازیافت مس در تولید مس کشور

مجید دیانت درباره ضایعات مس و بازیافت آن عنوان کرد: مس از دسته فلزات غیرآهنی است که قابلیت بازیافت 100 درصد آن وجود دارد. وی افزود قیمت قراضه مس در برخی مواقع بسیار بالاتر از مس خالص محاسبه می شود.

محمد آشناگر مدیر سایت ایران ضایعات در خصوص ضایعات مس گفت: مس یکی از منابعی است که بیشترین قابلیت بازیافت را دارد. بازیافت مس از لحاظ اقتصادی ارزان‌تر از فرآیند معدنکاری و استخراج مس از معادن است. مس بازیافتی ارزش ۹۰درصدی بهای مس اصلی را دارد. درواقع عمل بازیافت به متعادل نگه‌ داشتن نرخ تولیدات مسی کمک می‌کند. از سوی دیگر در بازیافت مس، به اندازه ۱۵ درصد انرژی فرآیند استخراج مس را کاهش می‌دهد که این امر سبب کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی و همچنین کاهش گازهای گلخانه‌ای می‌شود.
به گفته مدیر سایت ایران ضایعات، در ایران سالانه بین ۲۵ تا ۳۰ هزار تن ضایعات مسی تولید می‌شود که به عنوان مواد اولیه سهم حدود ۱۵درصدی در تولید مس کشور دارد. متوسط مصرف مس در جهان به ازای هر نفر ۳کیلوگرم و در ایران ۱.۴ کیلوگرم است. وی اضافه کرد فلزات به ‌ویژه مس اگر به شکل صحیحی بازیافت شوند به هیچ عنوان کیفیت‌شان دچار افت نمی‌شود و از آنجا که استخراج فلز ارزشمند مس به سختی انجام می‌شود، بیشتر مورد بازیافت قرار می‌‌گیرد.

نحوه جمع آوری ضایعات مس

دیانت در خصوص نحوه جمع آوری ضایعات مس اضافه کرد: جمع آوری ضایعات به صورت خانگی انجام می شد. فعالان این عرصه به صورت مویرگی و چراغ خاموش فعالیت می کنند و در این خصوص شرکت ثبت شده ای وجود ندارد. به گفته دیانت بازیافت 70 درصد مس به صورت صنعتی و 30 درصد به صورت خانگی جمع آوری می شود.

در این خصوص آشناگر تصریح کرد: درحال‌حاضر بیش از ۹۹ درصد جمع‌آوری ضایعات مس به روش سنتی است. البته برخی اپلیکیشن‌هایی به بازار آمده‌اند که به شیوه‌ای مشابه اسنپ عمل می‌کنند، به عبارت دیگر درخواستی برای تحویل ضایعات از طریق اپلیکیشن داده می‌شود تا خریدار به آدرس مورد نظر بیاید و ضایعات را تحویل بگیرد، البته این نحوه جدید جمع‌آوری ضایعات در سطح خانگی است. : ضایعات خانگی مس کمتر از ضایعات سایر فلزات است اما در کل این اپلیکیشن‌ها چندان موفق عمل نکرده‌اند و سازکاری که آنها درپیش گرفته‌اند نیاز به سرمایه‌گذاری کلانی دارد چراکه تمام زیرساختارها باید ازسوی سرمایه‌گذار فراهم شود. از این‌رو جمع‌آوری ضایعات مس به‌طور کلی به روش سنتی انجام می‌شود.

بهترین نوع ضایعات مس کدام است؟

مجید دیانت درباره بازیافت مس افزود: ضایعات مس درجه بندی های مختلفی دارد و در صورتی که خوب تمیز شوند امکان مصرف دوباره آن ها به مراتب بیشتر خواهد شد. برای نمونه کابل روشن بهترین نوع ضایعات مس به شمار می‌رود که بالاترین درجه مس را دارد. پس از آن کابل تیره، دم قیچی مسی، کابل افشان، کابل هوایی و درنهایت مس ذوبی به ترتیب قرار دارد. بعد سیم‌روکش‌دار هم جزو ضایعات است که باید برای جداسازی مس آن کارگری به کار گرفته شود که مستلزم هزینه است.

وی ادامه داد: ضایعات مس با کاتد مس از نظر کیفیتی تفاوت ندارد و ازنظر قیمتی تفاوت اندکی بین ضایعات مس با کاتد مس وجود دارد، اما معیار اصلی نرخ ضایعات، نرخ ضایعات کابل روشن است. درحال‌حاضر نیز نرخ ضایعات با نرخ کاتد مس به یکدیگر نزدیک هستند اگر کاتد مس کیلویی ۶۹ هزار تومان است ضایعات مس کیلویی ۶۶ هزار تومان خرید و فروش می‌شود. البته این ۶۶ هزار تومان نرخ کابل روشن است و به ترتیب درجه‌بندی که عنوان شد، نرخ آن نیز کاهش می‌یابد.

آشناگر، مدیر سایت ایران ضایعات درباره درجه بندی ضایعات مس عنوان کرد: انواع ضایعات مس را می‌توان در مواردی همچون سیم‌های مسی در ژنراتورها، ترانسفورماتورها، خطوط انتقال، ساختمان‌ها، خودروها و سیم‌پیچی موتورهای الکتریکی، کابل‌ها، لوله‌های مسی در سیستم‌های تهویه و کندانسورها و رادیاتور خودروها و همچنین ضایعات الکترونیکی یافت. به گفته آشناگر مس کابلی بهتر از مس مخابراتی است که پس از آن مس آرمیچری و مس ذوبی قرار دارند. مس کابلی در بالاترین درجه خلوص مس و مس ذوبی در پایین‌ترین درجه خلوص مس قرار دارد.

وی در پایان اضافه کرد: نرخ ضایعات به نرخ جهانی و نرخ دلار وابسته است. عمر ضایعات چه ساختمان‌ها و چه خودروها در ایران بالا است، از این‌رو با کمبود ضایعات روبه‌رو هستیم. با توجه به این شرایط هر اندازه عرضه کم باشد، تقاضا افزایش می‌یابد و به دنبال چنین وضعیتی، قیمت‌ها نیز افزایش می‌یابد.