ایرالکو تنها تولیدکننده شمش از قراضه آلومینیوم

محمد آشناگر، مدیرسایت ایران ضایعات در خصوص ضایعات آلومینیوم اظهار کرد: آلومینیوم به دلیل جذابیت های فراوان در صنایع خودروسازی، کشتی سازی، هواپیماسازی، صنایع غذایی و ساختمانی استفاده می شود. به گفته او آلومینیوم پس از آهن پرکاربردترین فلز محسوب می شود.

درجه بندی ضایعات آلومینیوم

آشناگر با اشاره به دو درجه بندی مختلف ضایعات آلومینیوم افزود: ضایعات آلومینیوم نرم و خشک دو دسته بندی متداول ضایعات آلمینیوم بوده که هر یک از زیرمجموعه هایی تشکیل شده اند. ضایعات آلومینیوم نرم به صورت عمده شامل ظرف‌های آلومینیوم، پروفیل آلومینیوم، ضایعات قوطی و زینک هستند که به لحاظ قیمتی، بهای آنها بستگی به خلوص آنها دارد. ضایعات خشک نیز شامل رادیاتور، پیستون، سرسلیندر و... است . به گفته او ضایعات زینگ به دلیل استفاده در چاپخانه ها و ضایعات کابلی به دلیل خلوص بالا، از نرخ بالاتری برخوردارند. برخی از ضایعات آلومینیوم مانند زینک، پیستون و سرسیلندر و... جزو ضایعات خاص هستند و به لحاظ قیمتی، نرخ بالاتری دارند و خریداران دست‌به‌نقدی در بازار دارند چون این ضایعات سریع‌تر پس از ذوب به آلیاژ موردنظر می‌رسند.

محمد آشفته آج بیشه یکی از کارشناسان حوزه آلومینیوم درباره تفاوت آلومینیوم پایه و ثانویه اضافه کرد: ضایعاتی که از کارخانه‌های تولیدکننده آلومینیوم به‌دست می‌آید، بازیافت شده و تبدیل به آلومینیوم با گرید بالاتر از ۹۷ می‌شود که آلومینیوم «پایه» نامیده می‌شود. آلومینیوم «ثانویه» درحقیقت همان بازیافت آلومینیوم است که در آلیاژ به کار برده می‌شود. این آلومینیوم بیشتر در صنایعی مانند بلیت‌سازی مورد استفاده قرار می‌گیرد که با آلیاژ ترکیب می‌شود اما در آلومینیوم پایه به‌کار برده نمی‌شود.

وی در ادامه افزود: در ایران تنها شرکت ایرالکو از قراضه آلومینیوم، شمش تولید می کند. چند شرکت پایین دست نظیر شرکت ذوب گلپایگان، چند شرکت در اراک و تبریز در سطح محدود از قراضه آلومینیوم، شمش و قطعات آلومینیومی تولید می کنند. به گفته آشناگر شرکت‌هایی که تولید قطعه دارند درحقیقت فرآیند آلیاژسازی را انجام می‌دهند اما شرکت‌هایی که تنها تولید شمش دارند، ضایعات را آلیاژسازی و تبدیل به شمش می‌کنند و شمش را به شرکت‌های مصرف‌کننده می‌فروشند.

شیوه جمع آوری ضایعات آلومینیوم به صورت سنتی یا صنعتی؟

این کارشناس حوزه ضایعات درباره جمع‌آوری ضایعات آلومینیوم بیان کرد: جمع‌آوری ضایعات آلومینیوم بیشتر به صورت سنتی است. البته اگر از سوی سازمان‌ها به شکل مزایده‌ای انجام شود، افرادی که بنگاه‌دار یا کارخانه‌‌‌دار هستند در این مزایده‌‌ها شرکت و خرید می‌کنند یا اینکه می‌تواند به صورت خرد و در منزل باشد که از طریق دستی و دوره‌گردی جمع‌آوری می‌شود. در ایران به‌طور کلی ضایعات به این دو صورت خرید و فروش می‌شود؛ یا به صورت خرده‌بار و دوره‌گردی تهیه می‌شود یا از شرکت‌ها و سازمان‌هایی که تولیدکننده ضایعات آلومینیوم هستند، به شکل تناژ خریداری می‌شود.

آیا بازیافت آلومینیوم صرفه اقتصادی دارد؟

وی با تاکید بر صرفه اقتصادی که ضایعات آلومینیومی دارد، عنوان کرد: از نظر اقتصادی بازیافت آلومینیوم بسیار به‌صرفه است و حدود ۹۰ درصد انرژی کمتری مورد استفاده قرار می‌گیرد، چراکه تولید آلومینیوم از معدن فرآیند طولانی و مشکلی است و انرژی بالایی را مصرف می‌کند. از سوی دیگر ذوب ضایعات آلومینیوم بسیار ساده است که با تجهیزات و کوره ساده با دمای ۶۶۰ تا ۷۰۰ درجه می‌توان ذوب را انجام داد.     

آج بیشه در خصوص صرفه اقتصادی بازیافت آلومینیوم افزود: بازیافت آلومینیوم توجیه اقتصادی دارد. البته مساله مهم تر این است که از خام فروشی در این صنعت رهایی پیدا کنیم و به سمت ساخت محصولات آلیاژی و بازیافتی قدم برداریم.

این کارشناس درباره نرخ آلومینیوم پایه و بازیافتی عنوان کرد: نرخ بازیافت در کشورها متفاوت است، برای نمونه آلومینیوم بازیافتی در کشور ما یک نرخ و در ترکیه نرخ دیگری دارد؛ این درحالی است که آلومینیوم پایه نرخ جهانی دارد. بنابراین زمانی که نرخ آلومینیوم جهانی در سطح پایینی قرار دارد، ممکن است آلومینیوم ثانویه صرفه اقتصادی نداشته باشد، اما در عوض زمانی که نرخ آلومینیوم پایه بالاست، آلومینیوم ثانویه و ضایعات آن صرفه اقتصادی بیشتری پیدا خواهد کرد.