ارز صادراتی چقدر دست دولت را می گیرد؟

براساس گزارش بانک مرکزی 27 میلیارد دلار ارز حاصل از صادرات غیرنفتی وارد کشور نشده است. این رقم سه برابر کل صادرات نفتی در سال 98 محسوب می شود. در این زمینه بانک مرکزی با انتشار اطلاعات مربوط به 250 نفر شخص حقیقی و حقوقی، از مراجع قضایی خواست تا اقدامات لازم را در این خصوص انجام دهد. به گزارش بانک مرکزی جهت مساعدت با این افراد جلسات متعدد برگزار شد که متاسفانه افاقه نکرد.

در این زمینه سوالی که به ذهن می رسد این است که بانک مرکزی برچه اساسی و با چه تضمینی ارز صادراتی در اختیار اشخاص حقیقی و حقوقی می گذارد؟

در این خصوص اعضای اتاق ایران می گویند تنها 8 میلیارد دلار ارز حاصل از صادرات غیرنفتی به کشور بازنگشته و از این مقدار هم حدود 3 میلیارد دلار در دست صادرکنندگان واقعی است و مابقی را صادرکنندگان غیرواقعی باید بازگردانند.

به گفته برخی فعالان اقتصادی با فرض محال اگر بدهی ارزی صادرکنندگان 27 میلیارد دلار هم باشد، تنها 10 میلیارد دلار در دست صادرکنندگان واقعی قرار دارد. لذا در بهترین حالت 10 میلیارد دلار و در بدترین حالت 3 میلیارد دلار بدهی ارزی صادرکنندگان واقعی به دولت است.  

عباس آرگون عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران در گفتگوی اخیر خود در رابطه با ارز صادراتی اظهار داشت: بانک مرکزی اسامی صادرکنندگان متخلف را معرفی نخواهد کرد چراکه شرکت های زیرمجموعه در لیست متخلفان ارزی هستند. لذا بخشی از بدهی ارزی در دست شرکت های زیرمجموعه خود دولت است و نباید آن را از صادرکنندگان واقعی مطالبه کرد.

به گزارش سازمان توسعه تجارت " اکثر افرادی که ارز حاصل از صادرات خود را وارد سیستم ارزی کشور نکرده‌اند، همان‌هایی هستند که کارت بازرگانی یکبار مصرف داشته‌اند". براساس ارزیابی های صورت گرفته توسط سازمان توسعه تجارت حدود 5.7 میلیارد دلار از صادرات غیرنفتی با کارت های یکبارمصرف انجام شده است. لذا مطالبه این مقدار ارز از صادرکنندگان واقعی کاری عبث و بیهوده تلقی می شود.

از طرفی در حال حاضر به دلیل تحریم های متعدد راه تبادلات پولی ایران با کشورهای دیگر بسته شده و مبادلات به سختی صورت می گیرد. در این شرایط اگر صادرکننده هم بخواهد ارز صادراتی خود را به دولت برگرداند، به چه روشی باید اینکار را انجام دهد؟

واردکننده هم نمی تواند ارزی از کشور خارج کند. در نتیجه تنها امکان مبادلات خارج از مرزهای ایران امکان پذیر است و ارز صادراتی به واردکننده انتقال می یابد.

لذا به نظر می رسد خبرهای رسیده از بازگشت ارز صادراتی آن چنان که باید و شاید دست دولتی ها را نمی گیرد و با این تفاسیر دولت نباید به بازگشت تمامی ارزهای صادراتی دل خوش کند.