ایران ضایعات

تاریخچه شیشه

تاریخچه شیشه ، قدمت شیشه ، تاریخچه صنعت شیشه در جهان و ایران

تاریخچه شیشه : شیشه بطوری که همه آنرا می شناسند جسمی است شفاف که نور به خوبی از آن عبور می کند و پشت آن بطور وضوح قابل رویت می باشد شیشه جسمی است سخت که در طبقه بندي اجسام ، سختی آن در ردیف 8 قرار می گیرد  یعنی سختی شیشه عدد 8 است و همه اجسام به جز الماسه ها را خط میاندازد. وزن مخصوص شیشه 2.5 گرم برسانتی متر مکعب بوده وبسیار ترد و شکننده است. شیشه مایعی است فوق تبرید که فاقد شبکه منظم کریستالی می باشد و گرانروی آن آن قدر زیاد است که در ظاهر به شکل جامدات می باشد. نکته حائز اهمیت در تعریف شیشه مایع بودن آن می باشد.

شیشه مایعی است که در اثر سرد شدن سریع گرانروي آن به حدي رسیده که امکان تشکیل شبکه منظم کریستالی را نیافته است. از لحاظ علمی شیشه ای شدن پدیده ایست که هر جسمی می تواند به این حالت در آید و موفقیت دراینکار بستگی به زمانی دارد که آن جسم براي تشکیل شبکه منظم بلوري لازم دارد اگر بتوان این فرصت را به آن جسم داد پس می توان مسیر آنرا عوض کرده و آنرا شیشه اي نمود. در طبیعت نیز شیشه هایی به صورت طبیعی وجود دارد. در نمونه هاي بدست آمده از کره ماه نیز شیشه هاي طبیعی با ترکیب مشابه ترکیبات شیشه هاي زمین کشف شده است.

کاربرد شیشه 

شیشه تنها مصالح ساختمانی می باشد که با وجود بر آن که نور از آن به خوبی عبور می کند فضاهاي مسکونی را از گزند عوامل جوي مانند باد، باران، برف و سرما و همچنین هجوم حشرات و حیوانات محفوظ نگه می دارد. با توجه به سطحی را که شیشه می پوشاند قیمت آن نسبت به سایر مصالح ارزان تر است و مصرف آن به ساختمان جلوه خاصی می دهد. شیشه در مقابل تمام مواد شیمیایی حتی اسیدهاي قوي و بازها مقاومت کرده و تحت تاثیر خورندگی واقع نمی شود، به همین علت ظروف آزمایشگاهی را از شیشه می سازند. فقط اسید فلئوریک بر شیشه اثر داشته و شیشه را در خود حل می کند.

قدمت شیشه

اگر شیشه یا شیشه ای شدن را به معنی عمومی آن یک مرحله از ذوب و طریقه سرد شدن اجسام تعریف کنیم باید قدمت شیشه را تقریبا مساوي با سرد شدن پوسته جامد زمین بدانیم یعنی بگوییم قبل از آنکه بشر موفق به ساختن شیشه مصنوعی بشود طبیعت آنرا به طور طبیعی بوجود آورده است. بدین طریق که مواد مذاب که دارای ترکیبات مخصوصی بودند از دهانه کوه ها فوران نموده و به علت سریع سرد شدن به شیشه تبدیل شده اند البته باید توجه داشت که این شیشه ها تقریبا داراي کلیه خواص شیشه های مصنوعی هستند فقط ممکن است در اغلب مواقع شفاف نباشند یعنی نور به خوبی از آن ها عبور نمی کند. انسان های اولیه این گونه سنگهای شیشه ای را، شکسته و از قسمت تیز آن به عنوان آلت جنگ و شکار استفاده می نمودند. (استفاده از این آلت جنگی از نقاشی هایی که بر دیوار غارها کشیده اند، بخوبی مشخص است) ولی قدمت شیشه را به دقت نمی توان تعیین نمود اما تقریبا با توجه به آثار بدست آمده، از حفاری ها، نشان می دهد که بشر از پنج هزار سال پیش با شیشه آشنایی داشته واز آن استفاده می نموده است. گلدان ها وسایر ظروف بدست آمده از حفاری های بین النهرین دارای قدمتی در حدود دو هزار سال قبل از میلاد مسیح می باشند الواح شیشه اي و گلدان های بدست آمده از حفاری های مصر قدمت پنج هزار ساله دارد. رومیان نیز در فن شیشه گری مهارت داشته اند و در این صنعت از سایرین پیشرفته تر بودند. در ایران نیز ساختن شیشه قدمت چند هزار ساله دارد در حفاری های انجام شده در لرستان و شوش، باستان شناسان قطعات شیشه اي سبز رنگ بدست آورده اند که قدمت آن را 2250 سال قبل از میلاد می دانند.

تاریخچه صنعت شیشه در جهان و ایران

شیشه و فرآورده هاي شیشه ای امروزه بعنوان یکی از صنایع مهم در اغلب کشورهاي جهان محسوب می گردد. تنوع پذیری فرآورده هاي شیشه ای، اختصاصی بودن بعضی از این محصولات و کاربردهاي متعدد و روز افزون آنها باعث اهمیت این صنعت براي همگان گردیده است. صنعت شیشه سازی در ایران از سالیان متمادي بصورت سنتی متداول بوده است و حتی تا اوایل دهه 1340 این صنعت به صورت صنعتی ارائه نشده بود.
شیشه براي اولین بار در امواج آتشین آتشفشان هایی که به سردي گراییده بودند، در رنگ هاي متفاوت یافت گردید. انسان های عصر برنز، شیشه طبیعی را گرم کرده و به شکل هاي مختلف در آورده و به زندگی خود وارد کردند. مردم ایلام، مصر و بین النهرین حدود سال های 3000 و 4000 قبل از میلاد مسیح شیشه را شناختند و توانستند آن را به صورت خیلی ابتدایی بسازند. حدود ١٠٠ سال قبل از میلاد مسیح این هنر از طریق مصر به ایتالیا رفت و رفته رفته کارگاه های شیشه سازی در رم بوجود آمد. بعد از آن شیشه سازی از رم به ممالک قلمرو آن کشور و سپس به اسپانیا، آلمان، انگلیس و سواحل شمالی دریاي سیاه راه یافت. درحدود سال 900 میلادي شیشه و آیینه سازی در ونیز توسعه فوق العاده یافت و با توجه به اینکه آن کشور تقریبا قدرت دریایی منطقه مدیترانه بود تجارت شیشه یکی از ارقام بزرگ صادرات رم بشمار می رفت. سربازانی که شیشه ساز بودند و در جنگ های صلیبی سال 1204 میلادی شرکت داشتند بعد از فاتح شدن، صنعت شیشه سازی را به امپراطوری بیزانس برده و آنرا توسعه دادند. مقارن با سال های 1600 تا 1700 میلادي صنعت شیشه سازی بطور سریع در جهان توسعه یافت بطوری که ایتالیا صنایع و هنر شیشه سازی را به جزایر مورانو انتقال دادند تا اسرار این صنعت به خارج نفوذ نکند و حتی مجازات مرگ را براي جاسوسان در مقداري از اسناد شیشه سازی را (Antoni Nery) نظرگرفتند در سال 1612 یک کشیش فلورانسی بنام آنتونی نری در شهر فلورانس منتشر نمود. از آن تاریخ این صنعت در کنار صنایع دیگر آن زمان جاي گرفت و تاریخ مستند شیشه پایه گذاری شد. در ایران، قبایل ایرانی و ایلامی از اولین کسانی هستند که صنعت شیشه سازی را در آن مناطق توسعه دادند. ولی متاسفانه در گسترش و تحقیقات علمی و بصورت کلاسیک در آوردن این هنر و صنعت اصیل ایرانی اقدامات چشمگیري صورت نگرفت و حتی به آن توجه ویژه ای نشد. در سال 1750 میلادي، لاوازیه، تحقیقات اگریکول را دنبال می کند و در سال 1800 میلادي فراون هوکر در مورد شیشه های اپتیکی مطالعاتی را به انجام می رساند که در سال 1880 میلادی تولید آن آغاز می شود . در سال 1905 میلادي نیز دستگاه ساخت بطری به صورت اتوماتیک اختراع شد.

در سال 1914 ، دستگاه اتوماتیک تولید شیشه تخت توسط فورکلت اختراع و در سال 1925 دستگاه اتوماتیک تولید لوله شیشه اي توسط دامر اختراع گردید، در سال 1935 تولید شیشه جام بوسیله کلبورن تکمیل شد و بالاخره در سال 1957 دستگاه اتوماتیک تولید شیشه به روش شناور توسط برادران پیلکینگتون به ثبت رسید.

قدمت تولید صنعتی شیشه در ایران

تولید صنعتی شیشه در ایران که بیشترین کاربرد آن در بخش ساختمان بوده است، نزدیک به 50 سال قدمت دارد. نخستین واحد تولید شیشه در ایران (شرکت شیشه ایران)، در سال 1318 با ظرفیتی در حدود 60 تن در روز با استفاده از سه خط تولید آغاز به کار کرد. در جریان جنگ دوم جهانی تولید این واحد متوقف و در سال 1333 بار دیگر بازسازي و راه اندازي شد پس از آن، کارخانجات شیشه قزوین و شیشه آبگینه نیز ساخته و راه اندازي می گردند. شیشه و بلور سازی رشته ایست که با اتکا به منابع اولیه  را در داخل کشور و بدون نیاز به مواد اولیه از خارج می توان هر نوع وابستگی را از میان برد. با توجه به وفور مواد اولیه و انرژي ارزان در کشور، امید آن می رود که این صنعت و هنر اصیل جایگاه واقعی خود را در صنعت ایران بازیابد. شیشه ها را از دو دیدگاه می توان دسته بندی نمود.

  • ترکیب و خواص ناشی از آن
  • شکل و کاربردهاي مربوط به آن

نظرات کاربران :

در حال پردازش ...
صرف نظر از پاسخ دهی (ارسال پاسخ برای نظر )
  • ۱۱ آذر ۹۶
    مهدیه :
    مطالب جالب بود
    حمیدکاظمی رشت در پاسخ میگه :
    بسیاراموزنده وتشکر ازعوامل
    پاسخ
  • ۲۴ اردیبهشت ۹۷
    نرگس :
    بسیار سپاسگذار از شما بابت اطلاعات کاملتون
    پاسخ
  • ۳۰ شهریور ۹۷
    الناز :
    بسیار عالی و مختصر
    پاسخ
  • ۲۷ آذر ۹۷
    کامیار__اراس :
    باتشکر از مطلب بسیار مفیدتون
    پاسخ
  • ۲۳ مرداد ۹۸
    خسرو آریافر :
    درود بر شما، سپاس فراوان از اطلاعات دقیق و پرمحتوا ،بسیار مورد توجه قرار گرفته شد
    پاسخ
  • ۲۷ مرداد ۰۲
    احمد صفرزاده :
    اونوقت بشر چه موقع توانست آن را بکشد
    پاسخ