ایران ضایعات

بازیافت سال ها در تکاپوی سازماندهی

بازیافت سال ها در تکاپوی سازماندهی

بازیافت سال ها در تکاپوی سازماندهی : بازیافت احیای ثروت ملی است. اما در کشور ایران سال هاست که محور تمامی مقالات و مطالب نشریات، نبودن سازمان و نهاد متولی در این صنعت مهم است. به نظر می رسد مشکل در فهم عمومی ضرورت بازیافت نیست و اصل موضوع مورد قبول همگان است. گستره بازیافت در تمامی مواد اولیه مصرفی و پسماند آن ها، سرمایه ای بزرگ در خود دارد که حتی تاسیس یک سازمان یا وزارت خانه را می طلبد. پس چرا سال هاست این صنعت همچنان در تکاپوی سازماندهی متوقف مانده است؟ بازیافت خودروهای فرسوده نیز همانند طرح از رده خارج كردن خودروهای فرسوده به كندی پیش می رود و بدون برنامه ریزی و هماهنگی با اظهارنظرهای مختلف دست اندركاران و مسئولان اجرایی مواجه است. نظرات مختلفی همچون ایجاد شهرك بازیافت، برای جمع آوری دورریزهای جامد نظیر قراضه های فلزی و خودروهای فرسوده و غیره در پس موضوع سازماندهی بازیافت، هنوز بلاتکلیف است و تصمیمی جدی برای آن گرفته نشده است.
سال ها حكایت آلودگی هوای شهر كه از سیستم حمل و نقل شهری و خودروهای فرسوده ناشی می شد، مسوولان و دست اندركاران را ناگزیر از اظهارنظرهای مختلفی كرد و این كه روزانه 1200 خودرو وارد چرخه حمل و نقل شهری می شوند و با در نظر گرفتن از رده خارج نشدن خودروهای فرسوده، در آینده ای نه چندان دور تمامی معابر شهری به پاركینگ عظیمی از خودروها تبدیل خواهند شد. با وارد نمودن بحث آلودگی هوا و مشكلات ناشی از آن دیری نیست تا این مشکل به یك فاجعه ملی تبدیل شود.
در همه جای دنیا صنعت بازیافت از صنایع سودآور، درآمدزا و اشتغالزا است، بعنوان مثال در ژاپن تا میزان 40 تا 50 درصد خودروهای ساخته شده جدید از مواد بازیافتی تشکیل شده است به طوری که بازیابی مواد در کاهش قیمت تمام شده یک خودرو بصورت مستقیم و غیر مستقیم اثر دارد و همچنین مانع از مصرف مواد خام و حفظ منابع اولیه می گردد. به پیشنهاد وزارت صنایع و معادن، شهرك های صنعتی ویژه بازیافت در پی اجرای طرح از رده خارج كردن خودروهای فرسوده تا حدودی شکل گرفته است. متاسفانه بسیاری از این مراکز فاقد حداقل های استاندارد و تخصص در زمینه بازیافت هستند. لزوم مرکزی کردن مراکز بازیافت و متمرکز کردن آن ها و صنعتی و مکانیزه کردن آن ها ضرورتی اساسی است. انگیزه شركت های خصوصی برای سرمایه گذاری، خرید ماشین آلات مخصوص پیشرفته و روزآمد، نظیر پرس خودرو، شردر ، شیرر پرس و خطوط مکانیزه و سازگار با محیط زیست، و تربیت نیروی انسانی به منظور خارج كردن روغن و بنزین، جداسازی قطعات لاستیكی خودرو و جداسازی دیگر مواد با ارزش از قراضه های عمومی و در نتیجه حل مشكل زیست محیطی ناشی از پروسه بازیافت بدون برنامه ریزی و حمایت جدی دولت افزایش نخواهدیافت.
از این رو تشكیل ستادی ویژه با همكاری وزارت صنعت، معدن و تجارت، فعالان صنعت بازیافت علی الخصوص بازیافت فلزات ، خودروسازان، شركت های فولادسازی، نیروی انتظامی، سازمان حفاظت از محیط زیست و جلب همكاری و نظر بخش خصوصی با ایجاد تسهیلات مالی و اصلاح مقررات گمرکی و مالیاتی، برای رسیدگی به بازیافت صنعتی و تسهیل روند صنعتی کردن بازیافت، با توجه به عواقب نامطلوب اجرای كند آن، ضرورتی انكارناپذیر است.
همچنین میزان واردات فولاد طی سال گذشته حدود 7 میلیون تن و تولید كشور حدود 12 میلیون تن بوده است كه با افزایش ظرفیت تولید فولاد در كشور، نیاز به آهن ضایعاتی نیز افزایش خواهد یافت. میزان قراضه تولیدی كشور سالانه 2 میلیون تن بوده و 50 درصد نیاز كشور به ضایعات از تولیدات داخل قابل تأمین است. با توجه به ظرفیت سازی های در حال انجام، نیاز فولادسازان كشور به آهن قراضه طی دو سال آینده 2 برابر میزان فعلی خواهد بود و به همین دلیل مساعدت دولت و اعطاء تسهیلات جهت واردات قراضه انكارناپذیر می نماید و باید مورد توجه مسوولان قرار گیرد.
در پایان ذكر این نكته ضروری است كه باید از بوروكراسی های پیچیده ای كه این طرح را به طرح های دیگر مربوط می كند، پرهیز كرد تا صنعت بازیافت در كشور رونق گیرد. متاسفانه شرائط خاص سیاسی اخیر کشور هم نمی تواند بی تاثیر بر کندی روند سازماندهی صنعت بازیافت شده باشد و این موضوع همیشه به حاشیه رانده شده و از اولویت آن کاسته شده است. امید است تا در دولت تدبیر و امید شاهد حل این به هدر رفتن سرمایه ملی، به سبب بی سرو سامانی باشیم.

نویسنده : رضا محمدی

نظرات کاربران :

در حال پردازش ...
صرف نظر از پاسخ دهی (ارسال پاسخ برای نظر )